
Orta Vadeli Programın Bedeli: Sanayide İhracat ve İstihdam Kaybı
2023 Haziran’dan bu yana uygulanan Orta Vadeli Ekonomi Programı, enflasyonla mücadele amacı taşısa da sanayi sektörlerinde üretim, istihdam ve ihracat üzerinde ciddi baskı yaratıyor.Özellikle tekstil, hazır giyim, halı ve ev tekstili gibi yıllardır ihracatın ve istihdamın lokomotifi olan sektörlerde rekabet gücü zayıflarken, istihdam kayıpları ve firma kapanmaları artıyor.
Şirket Sayısı Azaldı, İstihdamda 20 Bin Kayıp
Türkiye Tekstil Sanayii İşverenleri Sendikası (TTSİS) Başkanı Nevzat Seyok, 2024 yılı ilk dört ayında sadece tekstil ve hazır giyimde 1.270 firmanın kapandığını, 20.700 kişinin işsiz kaldığını açıkladı.
“Yıllardır cari açığın kapanmasına katkı sunan bu sektör, artık ayakta kalmak için direniyor” diyen Seyok, kur baskısı, dış taleplerin düşmesi ve savaş ortamının belirsizlik yarattığını vurguladı.
İhracatta Pay Kaybı: Avrupa ve ABD Fırsatlarını Rakipler Kaptı
Türkiye Giyim Sanayicileri Derneği (TGSD) Başkanı Toygar Narbay, 2024’te ihracatta 1 milyar dolarlık kayıp ve ithalatta 1 milyar dolarlık artışla toplam 2 milyar dolarlık üretim kaybı yaşandığını belirtti.
Avrupa’nın tekstil alımları %16, ABD’ninki %10 artsa da Türkiye bu artıştan pay alamadı. Çin, Bangladeş ve Pakistan gibi ülkeler AB ithalatında öne çıkarken, Türkiye üçüncü sıradaki yerini korusa da yeni sipariş alamıyor.
İTHİB: “İplik Şirketleri Zararına Üretiyor”
İstanbul Tekstil ve Hammaddeleri İhracatçıları Birliği (İTHİB) Başkanı Ahmet Öksüz, hazır giyimdeki gerilemenin tekstile de yansıdığını, iplik üreticilerinin zarar ettiğini, kapasite kullanım oranlarının düştüğünü dile getirdi.
Öksüz, ihracatçıya kur dönüşüm priminin %3’ten %5’e çıkarılması ve istihdam teşviklerinin genele yayılması çağrısında bulundu.
Ev Tekstilinde %20 İhracat Kaybı
TETSİAD Başkanı Hasan Hüseyin Bayram, ev tekstili ihracatında yaklaşık %20 düşüş yaşandığını ve 3 bine yakın brode makinesinin 50'ye düştüğünü açıkladı.
“Hindistan ve Pakistan firmaları eski makineleri ucuza alıp götürdü, müşteri de onlara kaydı” diyen Bayram, yabancı işçi kotasının esnetilmesini, döviz priminin artırılmasını ve daha ucuz kredi mekanizmalarının oluşturulmasını önerdi.
TÜSİAD Rekabet Endeksi: 2015’in Gerisine Düşüldü
TÜSİAD Rekabet Gücü Endeksine göre imalat sanayisinin rekabet gücü 2025’in ilk çeyreğinde endeks değeri 86,1 olarak gerçekleşti. Bu değer, 2015 seviyesinin altında. Özellikle enerji dışı maliyetlerdeki artış, sanayi rekabetçiliğini baltalıyor.
Sektörün Talebi: “Yalnız Bırakılmak İstemiyoruz”
Sanayiciler, “Yıllardır üretim yapan, milyonlarca insana istihdam sağlayan sektörler olarak yalnız bırakılmak istemiyoruz” diyor.
Vergi ve sosyal güvenlik primlerinde indirim, dış ticaret politikalarının güncellenmesi, AB ile Gümrük Birliği’nin revize edilmesi, ve ABD ile ticaret hedefinin ciddiyetle takip edilmesi sektörün temel beklentileri arasında.
Alternatif Yaratılmazsa Kriz Derinleşir
Sanayicilerin ortak mesajı net: “Alternatif yaratmadan pazarlarımızı kaybedersek, toparlanma çok zor olur.”
Devletin özellikle üretim ve istihdam sağlayan sektörlere kısa vadede hedefli destek paketleri ile müdahale etmesi gerektiği görüşü giderek yaygınlaşıyor.